Impuls Bezpieczeństwa
Ogranicz nieograniczone! Odpowiedzialność pracownika za mienie powierzone
Wydawało Ci się, że odpowiedzialność pracownika zawsze ogranicza się do kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia? Nic bardziej mylnego! Gdy pracownik uszkodzi mienie powierzone mu przez pracodawcę, to odpowiada do wartości szkody, bez ograniczeń. W naszym artykule uświadamiamy i podpowiadamy, jak ubezpieczenia pozwalają chronić pracownika przed finansowo nieograniczoną odpowiedzialnością.
Mienie powierzone i mienie pracodawcy – różnice
Materialna odpowiedzialność pracownika została unormowana w Kodeksie Pracy. Umyślne spowodowanie szkody przy wykonywaniu obowiązków pracowniczych powoduje powstanie odpowiedzialności do pełnej wartości szkody.
Co do zasady, odpowiedzialność za nieumyślną szkodę w mieniu pracodawcy podlega ograniczeniu do trzech pensji. A zatem jeżeli pracownik uszkodzi najważniejsze mienie pracodawcy… np. ekspres do kawy o wartości księgowej brutto 50 000 zł (wartość rzeczywista: bezcenny) to pracodawca (po wykazaniu winy pracownika) nie może żądać od niego odszkodowania przewyższającego trzykrotność miesięcznego wynagrodzenia.
Jednak szczególnemu reżimowi podlega odpowiedzialność pracownika za szkody w mieniu powierzonym z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się. W tym przypadku – niezależnie od tego, czy wyrządził on szkodę umyślnie, czy nieumyślnie – pracownik odpowiada do pełnej wysokości, bez ograniczeń.
Przykładem mienia powierzonego może być służbowy samochód, laptop, telefon, czy specjalistyczny sprzęt o dużej wartości. Kodeks Pracy nie narzuca jednakże zamkniętego katalogu mienia, które można powierzyć, ani sposobu, w jaki może to nastąpić. W orzecznictwie przyjmuje się jednak, że pracownik w momencie przekazania mienia powinien mieć możliwość zapoznania się z jego stanem i wartością początkową. Powinien mieć także zapewnione warunki umożliwiające faktyczne sprawowanie pieczy nad mieniem. Do prawidłowego powierzenia niezbędne jest także wyrażenie zgody przez pracownika na przyjęcie odpowiedzialności za mienie. Warto podkreślić, że skorzystanie z formy pisemnej nie jest wymagane, ale może chronić zarówno interesy pracownika, jak i pracodawcy w przypadku ewentualnej szkody. Należy zwrócić uwagę, czy w przypadku mienia o dużej wartości pracodawca ogranicza dobrowolnie nieograniczoną (przepisami Kodeksu Pracy) odpowiedzialność pracownika. Może to zrobić wprowadzając stosowne zapisy np. w dokumencie potwierdzającym powierzenie mienia.
Do powstania odpowiedzialności pracownika za szkodę w mieniu powierzonym niezbędne jest jedynie wykazanie prawidłowego powierzenia mienia. Co do zasady, nie ma nawet znaczenia rzeczywista wina pracownika. Może się on uwolnić od odpowiedzialności jedynie poprzez wykazanie przyczyny od niego niezależnej mogącej mieć wpływ na powstanie szkody.
OC Pracownika
Przecież pracodawca ubezpiecza mienie, prawda? To zależy. Co do zasady, ubezpieczenie mienia nie jest obowiązkowe. Co ważne, sam fakt ubezpieczenia mienia przez pracodawcę nie gwarantuje pokrycia roszczenia z polisy majątkowej. Ubezpieczyciel może odmówić wypłaty odszkodowania np. z uwagi na ograniczenia zakresowe. Ponadto pracodawca może nie chcieć likwidacji szkody z własnej polisy z uwagi na wzrost składki ubezpieczeniowej w przyszłości, spowodowany rosnącą szkodowością. W takiej sytuacji uznać może, że bardziej opłaca mu się pociągnąć do odpowiedzialności pracownika.
Warto mieć zatem świadomość, że pracodawca może wysunąć roszczenie wobec pracownika o pokrycie kosztów naprawy uszkodzonego mienia. Koszty te, w zależności od rodzaju i wielkości szkody, mogą znacząco przekraczać możliwości finansowe sprawcy.
Aby zabezpieczyć się przed tego typu zdarzeniami warto skorzystać z dostępnego na rynku rozwiązania, jakim jest program grupowego ubezpieczenia OC pracownika.
Przystąpienie do programu to zapewnienie ochrony ubezpieczonemu pracownikowi w przypadku zdarzeń powstałych w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych. Ochrona będzie świadczona, jeśli ich wykonywanie doprowadziło do:
- szkody rzeczowej w mieniu pracodawcy (np. uszkodzenie wspomnianego ekspresu do kawy),
- szkody rzeczowej w mieniu powierzonym (np. uszkodzenie prawidłowo powierzonego specjalistycznego mikroskopu),
- a także szkody rzeczowej i osobowej wyrządzonej osobom trzecim (np. uszkodzenie zaparkowanego pojazdu należącego do osoby trzeciej przez operatora żurawia).
Korzyści dla pracownika… i pracodawcy!
OC pracownika to zabezpieczenie finansowej odpowiedzialności pracownika, która może okazać się nieograniczona.
Ale to także korzyści dla pracodawcy. Program może służyć jako skuteczne narzędzie zwiększające świadomość i poczucie odpowiedzialności pracownika za mienie pracodawcy oraz za mienie powierzone. To pracownik ponosi koszt składki i buduje własną historię szkodową, tym samym odciążając historię szkodową pracodawcy. Sam fakt możliwości przystąpienia do funkcjonującego w firmie programu grupowego ubezpieczenia OC pracowników może być traktowany jako benefit pracowniczy.
OC pracownika, mimo wskazanych zalet, to niepopularny produkt ubezpieczeniowy, a znalezienie pokrycia w tym zakresie wymaga indywidualnych negocjacji z towarzystwami ubezpieczeniowymi. Doświadczenia STBU w konstruowaniu programów OC pracownika pokazują, że ważny jest efekt skali. Głównym wyzwalaczem chęci złożenia ofert przez Ubezpieczycieli jest wysoka partycypacja w dużej grupie pracowników.
Mimo, że sumy gwarancyjne w ubezpieczeniu OC pracownika nie są… nieograniczone to zachęcamy do zapoznania się z produktem oraz kontaktu z brokerem.
Zapraszamy także na nasze profile w mediach społecznościowych – Facebook, LinkedIn.